Menu Zamknij

Miejsca pamięci na Wildzie

Na terenie wildeckiego Hufca jest się wiele miejsc pamięci. Znajdujące się tu tablice i pomniki wpisują się w historię naszego regionu, naszego miasta. Postanowiliśmy przybliżyć Wam nieco informacji na ten temat.

  1. Tablica wildeckich harcerzy poległych w latach 1939-45
  2. Tablica pamięci hm. Tadeusza Zielińskiego (1904-1963)
  3. Krzyż Papieski
  4. Pomnik Powstańców Wielkopolskich 1918/19
  5. Tablica poległych nauczycieli
  6. Tablica Czerwca ’56
  7. Tablica 10 rocznicy powstania Solidarności
  8. Tablica Czerwca ’56 – HCP – Brama Fabryki Pojazdów Szynowych
  9. Tablica Czerwca ’56 – ZNTK
  10. Pomnik rozstrzelanych w Dębinie
  11. Pomnik ofiar obozu na stadionie miejskim
  12. Obelisk „Pamięci Cegielszczaków”
  13. Pomnik przeciwlotników 1939 z HCP
  14. Tablica I-szej siedziby MKZ NSZZ „Solidarność”
  15. Tablica Narodowej Organizacji Bojowej
  16. Tablica pamięci Barbary Lerczak-Janiszewskiej-Sobotta
  17. Pomnik Św. Michała Archanioła
  18. Dąb Katyński pamięci kpt. Władysława Rudnickiego
  19. Tablica pamięci Romana Wilhelmiego

 

Tablica wildeckich harcerzy poległych w latach 1939-45

01bProjekt: hm. Marian Romała. Odsłonięta w dniu 09.10.1976 na ścianie siedziby Komendy Hufca Poznań-Wilda przy ul. Prądzyńskiego 57, nar. ul. Sikorskiego. Odsłonięcia dokonał dh Włodzimierz Juskowiak – ówczesny wiceprezydent Poznania.

Komisja Historyczna hufca badania nad stratami osobowymi podjęła w 1969 r. Uzyskane informacje wpisywano na jednolite karty, zaopatrując je w miarę możliwości w fotografie. Dane zbierano we współpracy z Komisją Badania Zbrodni Hitlerowskich, Archiwum Państwowym, Chorągwianą Komisją Historyczną, a także korzystając ze zbiorów prywatnych rodzin poszukiwanych. Zamieszczano również apele w poznańskiej prasie. Prace zakończono w 1975 r. uzyskując dane dotyczące 32 osób. Wykaz nie obejmuje wildeckich harcerek, gdyż nie zdołano uzyskać wiarygodnych informacji. Po odsłonięciu tablicy pozyskano jeszcze informacje o 2 druhach, którzy nie zostali na tablicy wymienieni. W 1978 r. zebrane materiały zostały wydane w formie książki „Straty osobowe wildeckiego hufca harcerzy Chorągwi Wilekopolskiej 1939-45”. 19 czerwca 1991 r. przeniesiona na ścianę budynku SP Nr 25, przy ul. Prądzyńskiego 53 – ponownego odsłonięcia dokonał dh hm. Edward Serwański, a poświęcił tablicę ks. Czesław Marchewicz.

01aW połowie czerwca 2006 roku tablica została skradziona. Po kradzieży postanowiliśmy odtworzyć tablicę, uzupełniając ją o brakujące nazwiska 2 druhów: phm. Czesława Surmę i phm. Wiktora Topolskiego. Wykonania nowej tablicy podjęło się małżeństwo artystów-rzeźbiarzy Emilia i Jarosław Boguccy. Aby uchronić ją przed ponowną kradzieżą, użyto żywicy, wyglądem imitującej metal. Uroczystość poświęcenia i odsłonięcia tablicy odbyła się 9 grudnia 2006. Tablicę odsłonili: hm. Mieczysław Knapski – wildecki harcerz Szarych Szeregów oraz hm. Karol Kalkowski – brat najmłodszego z wymienionych na tablicy 19-letniego Jerzego. Poświęcenia dokonał proboszcz Parafii pw. Maryi Królowej ks. Marcin Węcławski. W uroczystości uczestniczyli również: O. Adam Błyszcz C.R. – proboszcz Parafii Zmartwychwstania Pańskiego, p. Remigiusz Warzecha – dyrektor Szkoły Podstawowej Nr 25, p. Stefan Wysocki – syn twórcy wildeckiego harcerstwa Antoniego, HR Marian Kaczmarek – przewodniczący Stowarzyszenia „Szare Szeregi”, pwd. Kazimierz Kwiatkowski – były przewodniczący Stowarzyszenia Szare Szeregi, seniorzy poznańskiego harcerstwa, wildeckie drużyny oraz kadra hufca.

przenieś na górę strony

Tablica pamięci hm. Tadeusza Zielińskiego (1904-1963)

02bBudynek SP Nr 84, ul. Św. Szczepana 3. Odsłonięta 22 października 1983 r. z okazji nadania jego imienia XIV Szczepowi DZiH działającemu przy tej szkole. Odsłonięcie poprzedziło poświęcenie tablicy w kaplicy św. Bogumiła na cmentarzu przy ul. Bluszczowej oraz Msza św. w kościele Św. Trójcy na Dębcu. Hm Tadeusz Zieliński był komendantem Hufca Dębiec w latach 1945-49 i 1956-58.

 

przenieś na górę strony

Krzyż Papieski

03aŁęgi Dębińskie – Park im. Jana Pawła II, ul. Św. Jerzego. Miejsce, w którym 20 czerwca 1983 roku Jan Paweł II odprawił Mszę Świętą z udziałem miliona wiernych, podczas której beatyfikował Urszulę Ledóchowską. Było to jedno z najważniejszych wydarzeń, nie tylko religijnych, w historii miasta Poznania.

 

 

przenieś na górę strony

Pomnik Powstańców Wielkopolskich 1918/19

04bSkrzyżowanie ul. Królowej Jadwigi oraz ul. Wierzbięcice, upamiętnia powstanie wielkopolskie, które wybuchło 27.12.1918. Odsłonięty został 19.09.1965 r. Projekt: Alfred Wiśniewski.

17-metrowy monument, na wysokości 6 metrów umieszczone zostały rzeźby: na froncie orzeł, a po bokach wóz Drzymały, strajk dzieci wrzesińskich, Marcin Kasprzak wśród robotników oraz śmierć Franciszka Ratajczaka. Na oddzielnym cokole rzeźby oficera z szablą i strzelca z karabinem. W 1988 r. przebudowano otoczenie pomnika (wg projektu Jerzego Nowakowskiego) – powstał plac apelowy o powierzchni 1800 m kw.

przenieś na górę strony

Tablica poległych nauczycieli

05_Budynek SP Nr 25, ul. Prądzyńskiego 53. Tablica upamiętnia nauczycieli poległych i zamordowanych przez hitlerowców w latach 1939-45. Odsłonięta została 18 lutego 1970 r.

 

 

przenieś na górę strony

Tablica Czerwca ’56

06aBrama główna zakładów HCP – ul. 28 Czerwca 1956 r. Na tablicy napis: „Stąd upomniano się po raz pierwszy o prawo do ludzkiej godności…”. Tablica odsłonięta 27.06.1981 r. w przeddzień obchodów 25 rocznicy Poznańskiego Czerwca, których punktem kulminacyjnym było odsłonięcie i poświecenie pomnika na pl. Mickiewicza. Po odsłonięciu tablicy na przylegającym do HCP terenie przy skrzyżowaniu ul. Hetmańskiej i 28 Czerwca odbyło się uroczyste nabożeństwo, które celebrował abp Jerzy Stroba. Homilię wygłosił kard. Franciszek Macharski. Poświęcono 9 sztandarów Solidarności, w tym sztandar MKZ Wielkopolska i Solidarności HCP, na który pracownicy HCP złożyli uroczyste ślubowanie według tekstu ułożonego przez R. Brandstaettera.

przenieś na górę strony

Tablica 10 rocznicy powstania Solidarności

07aBrama główna zakładów HCP – ul. 28 Czerwca 1956 r. – za tablicą Czerwca ’56. Tablica upamiętnia 10 rocznice powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.

 

 

przenieś na górę strony

Tablica Czerwca

08aBrama Fabryki Pojazdów Szynowych ul. 28 Czerwca 1956 r. Na tablicy napis: „… dla pamięci żyjącym a ku przestrodze potomnym wyrazy hołdu bohaterom czerwca…” Tablica odsłonięta 27.06.1981 r. (wówczas Fabryka Lokomotyw i Wagonów W3) w przeddzień obchodów 25 rocznicy Poznańskiego Czerwca, których punktem kulminacyjnym było odsłonięcie i poświecenie pomnika na pl. Mickiewicza. Po odsłonięciu tablicy na przylegającym do HCP terenie przy skrzyżowaniu ul. Hetmańskiej i 28 Czerwca odbyło się uroczyste nabożeństwo, które celebrował abp Jerzy Stroba. Homilię wygłosił kard. Franciszek Macharski. Poświęcono 9 sztandarów Solidarności, w tym sztandar MKZ Wielkopolska i Solidarności HCP, na który pracownicy HCP złożyli uroczyste ślubowanie według tekstu ułożonego przez R. Brandstaettera. Autor pomnika: J. Peruk.

przenieś na górę strony

Tablica Czerwca ’56 – ZNTK

09bZNTK – ul. Robocza 4. Na tablicy napis: „Cierpieli za słowa: Godności i chleba…”. Tablica odsłonięta 27.06.1981 r. w przeddzień obchodów 25 rocznicy Poznańskiego Czerwca, których punktem kulminacyjnym było odsłonięcie i poświecenie pomnika na pl. Mickiewicza. Po odsłonięciu tablicy na przylegającym do HCP terenie przy skrzyżowaniu ul. Hetmańskiej i 28 Czerwca odbyło się uroczyste nabożeństwo, które celebrował abp Jerzy Stroba. Homilię wygłosił kard. Franciszek Macharski. Poświęcono 9 sztandarów Solidarności, w tym sztandar MKZ Wielkopolska i Solidarności HCP, na który pracownicy HCP złożyli uroczyste ślubowanie według tekstu ułożonego przez R. Brandstaettera.

przenieś na górę strony

Pomnik rozstrzelanych w Dębinie

10bUmiejscowiony przy nasypie kolejowym, na prawo od drogi do leśniczówki (przed wiaduktem). Upamiętnia kilkaset ofiar egzekucji dokonywanych w tym miejscu w latach 1939-40 przez hitlerowców.

Świadkiem tej zbrodni był leśniczy lasów komunalnych p. Ludwik Witczak. Od października 1939 do 1940 r. słyszał kilkukrotnie odgłosy strzałów. Raz podczas porannego obchodu, ukryty w zaroślach obserwował jedną z egzekucji, podczas której stracono ok. 30 – 40 młodych mężczyzn (w wieku ok. 20-kilu lat). Wyprowadzonych z autobusu, przywiązano w pozycji stojącej, do zamocowanych w ziemi kantówek, zawiązano oczy i rozstrzelano. W trakcie egzekucji, policja niemiecka złapała i doprowadziła Polaka, który przejeżdżał tamtędy do pracy – również został rozstrzelany. Ciała umieszczono w prowizorycznych trumnach i wywieziono w nieznane miejsce. Brak jest danych kim były ofiary.

10aPo wojnie, jeszcze zanim postawiono pomnik, odbyło się w miejscu egzekucji pierwsze po wojnie Przyrzeczenie Harcerskie. Pierwszy pomnik zaprojektował, wg pomysłu p. Bernarda Lisiaka – dyrektora Zarządu Zieleni Miejskiej – artysta plastyk Jan Kabaciński. Pomnik wykonano w warsztatach kamieniarskich Zarządu Zieleni Miejskiej i ustawiono w roku 1947. Widniał na nim napis „Tu ginęli w roku 1939 – 1940 rozstrzeliwani przez zbirów hitlerowskich patrioci – Polacy”. W 1974 r. pomnik został przebudowany przez Dzielnicowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Poznań-Dębiec. W tej formie zachował się do dzisiaj – graniastosłup z lastryko o wymiarach 45 x 45 x 190 cm. Na pomniku umieszczono tablicę z białego marmuru z napisem: „Miejsce śmierci kilkuset polskich patriotów rozstrzelanych przez hitlerowskich okupantów w kilku egzekucjach w latach 1939 – 1940”. Gdy ta tablica została skradziona, zastąpiono ją tablica z brązu. Niestety i ta padła łupem złodziei.

Po kradzieży tablicy z brązu, z inicjatywy seniorów Hufca ZHP Poznań-Wilda (hm. Kazimierza Dyderskiego, hm. Mieczysława Knapskiego i hm. Leopolda Szymańskiego) i wsparciu p. Janiny Góral z Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miasta, założona została jej kopia z tworzywa sztucznego z treścią: „Miejsce straceń kilkuset polskich patriotów przez hitlerowskich okupantów w kilku egzekucjach w latach 1939 – 1940”. 16 maja 1994 r. nastąpiło ponowne odsłonięcie i poświęcenie pomnika. Poświęcenia dokonał ks. Stanisław Wojtaszek, proboszcz Parafii Św. Trójcy na Dębcu.

przenieś na górę strony

Pomnik ofiar obozu na stadionie miejskim

11aZlokalizowany przy ul. Królowej Jadwigi, przy Multikinie. Pomnik upamiętnia istniejący w latach 1940-43 na stadionie miejskim, hitlerowski obóz eksterminacji obywateli polskich pochodzenia żydowskiego z Poznania i okolic. Betonowy obelisk wysokości 2,5 m. przypomina płonącą pochodnię z wykutą na szczycie menorą. Napisy (po polsku i hebrajsku) informują o 14 pododdziałach obozu oraz metodach wyniszczania więźniów.

Autorami dzieła byli Jan Rassumowski i Józef Kaliszan, a wykonawcą Zakład Kamieniarski Marian Skrzypczak. Odsłonięcie nastąpiło 30 października 1983 r. Pomnik stał wcześniej bliżej stadionu, na terenie obecnego targowiska. W 2005 r. przeniesiony w bardziej eksponowane miejsce przy ul. Królowej Jadwigi.

przenieś na górę strony

Obelisk „Pamięci Cegielszczaków”

12aUsytuowany przed dyrekcją HCP ul. 28 Czerwca 1956 r. Rok odsłonięcia: 1963, autor: Anna Krzymańska. Obelisk z napisem „Pamięci Cegielszczaków poległych w czasie II wojny światowej, w czerwcu 1956 roku i na posterunku pracy”. Pierwotnie widniał na nim napis: „Kochajcie nasz Zakład, jak myśmy kochali. Ku czci poległych pracowników HCP”. Zmiana napisu nastąpiła w kwietniu 2000 r.

 

przenieś na górę strony

Pomnik przeciwlotników 1939 z HCP

13aUsytuowany przed dyrekcją HCP ul. 28 Czerwca 1956 r. Projekt: Marian Banasiewicz i J. Nowakowski. Odsłonięty we wrześniu 1982 r. poświęcony pamięci robotniczego plutonu obrony przeciwlotniczej HCP.

 

 

przenieś na górę strony

Tablica I-szej siedziby MKZ NSZZ „Solidarność”

14bUl. Powstańcza 3, nar. ul. Św. Jerzego – odsłonięta w 2005 r. upamiętnia miejsce I siedziby Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność”. 01.09.1980 w mieszkaniu Sabiny i Feliksa Kubiaków zaczął działać pierwszy w Poznaniu punkt informacyjny NSZZ. W pierwszych dniach września powstała tu także „drukarnia”.

 

przenieś na górę strony

 

Tablica Narodowej Organizacji Bojowej

15Ul. Dolna Wilda 28. Odsłonięta w kwietniu 1990 r. W górnej części nagłówek gazetki wydawanej przez NOB „Polska Narodowa”.

U dołu treść: „W piwnicach tego budynku od listopada 1939 roku znajdował się magazyn broni oraz działała tajna drukarnia Narodowej Organizacji Bojowej. Likwidacja tej placówki przez gestapo w styczniu 1941 roku spowodowała aresztowania i śmierć wielu działaczy organizacji”.

 

przenieś na górę strony

Tablica pamięci Barbary Lerczak-Janiszewskiej-Sobotta

16bOdsłonięta 30 kwietnia 2009 przy ulicy Wierzbięcice 41A, ku czci jednej z najlepszych polskich lekkoatletek, poznanianki Barbary Lerczak-Janiszewskiej-Sobotta.

Była jedną z czołowych zawodniczek Wunderteamu. Specjalizowała się w biegach krótkich, największe sukcesy odnosiła na 200 m. Trzykrotnie startowała w igrzyskach olimpijskich. W Melbourne 1956 nie odniosła sukcesów (na 200 m odpadła w półfinale). W Rzymie 1960 zdobyła brązowy medal w sztafecie 4×100 m (wraz z Teresą Ciepły, Celiną Jesionowską i Haliną Górecką), a na 200 m była piąta w finale. W Tokio 1964 znów była w finale na 200 m, zajmując 6 miejsce.

16aWielkie sukcesy odniosła podczas mistrzostw Europy, gdzie zdobyła w sumie dwa złote i dwa brązowe medale. W Bernie 1954 była czwarta na 200 m, a w sztafecie 4×100 m zajęła 5 miejsce. W Sztokholmie 1958 została mistrzynią Europy na 200 m oraz brązową medalistką w sztafecie 4×100 m. W Belgradzie 1962 zdobyła brązowy medal na 200 m, a sztafeta z jej udziałem (oraz Teresy Ciepły, Marii Piątkowskiej i Elżbiety Szyrokiej) medal złoty. Siedemnaście razy zdobywała mistrzostwo Polski.

Barbara Lerczak urodziła się 4 grudnia 1936 roku w domu Tadeusza i Stanisławy Kubickiej. W roku 1954 skończyła wildecką „piątkę”, V Liceum Ogólnokształcące, gdzie postawiła pierwsze kroki na swojej sportowej ścieżce. Jeszcze w roku 1951, pod okiem poznańskiego trenera Jana Michalskiego wystartowała w Biegu Narodowym. Zmarła 21 listopada 2000 r. w Krakowie.

Oprócz wielkiego sportowego talentu, sprinterka wyróżniała się urodą. Błękitnooka blondynka nazywana była polską Marylin Monroe.

przenieś na górę strony

Pomnik Św. Michała Archanioła

17aPoświęcony 3 października 2009 przez ks. bp Zdzisława Fortuniaka. Pomnik stanął za ścianą ołtarzową, w ogródku okalającym kościół Parafii pw. Maryi Królowej, u zbiegu ulic Górna Wilda i Wierzbięcice. Rzeźba wysokości 180 cm. umieszczona została na 4-metrowym cokole. Rzeźbę wykonała renomowana firma Ferdynanda Stuflessera z Ortesi, z północnych Włoch.

W kościele, na zakończenie Mszy Św. jest odmawiana modlitwa do Św. Michała, ustanowiona przez papieża Leona XIII – egzorcyzm prywatny: „Święty Michale Archaniele, broń nas w walce, a przeciw niegodziwości i zasadzkom złego ducha bądź nam obroną. Niech go Bóg poskromić raczy, pokornie prosimy, a Ty książę wojska niebieskiego, szatana i inne złe duchy, które na zgubę dusz ludzkich po tym świecie krążą mocą Bożą strąć do piekła. Amen.”

W tradycji chrześcijańskiej Michał to pierwszy i najważniejszy spośród aniołów (Dn 10, 13; 12, 1; Ap 12, 7 nn), obdarzony przez Boga szczególnym zaufaniem i kluczami do nieba. Hebrajskie imię Mika’el znaczy „Któż jak Bóg”. Według tradycji, kiedy Lucyfer zbuntował się przeciwko Bogu i do buntu namówił część aniołów, archanioł Michał miał wtedy wystąpić i z okrzykiem „Quis ut Deus” (Któż jak Bóg) wypowiedzieć wojnę szatanom.

17bW Piśmie świętym pięć razy jest mowa o Michale. W księdze Daniela jest nazwany „jednym z przedniejszych książąt nieba” (Dn 13, 21) oraz „obrońcą ludu izraelskiego” (Dn 12, 1). Św. Jan Apostoł określa go w Apokalipsie jako stojącego na czele duchów niebieskich, walczącego z szatanem (Ap 12, 7). Św. Juda Apostoł podaje, że jemu właśnie zostało zlecone, by strzegł ciała Mojżesza po jego śmierci (Jud 9). Św. Paweł Apostoł również o nim wspomina (2 Tes 4, 16). Jest uważany za anioła sprawiedliwości i sądu, łaski i zmiłowania. Jeszcze więcej znaczenie św. Michała akcentują księgi apokryficzne: Księga Henocha, Apokalipsa Barucha, Apokalipsa Mojżesza itp., w których Michał występuje jako najważniejsza osoba po Panu Bogu, jako wykonawca planów Bożych odnośnie Ziemi, rodzaju ludzkiego i Izraela. Michał jest księciem aniołów, który ma klucze do nieba. Jest aniołem sądu i Bożych kar, ale też aniołem Bożego miłosierdzia. Pisarze wczesnochrześcijańscy przypisują mu wiele ze wspomnianych atrybutów; uważają go za anioła od szczególnie ważnych zleceń Bożych. Piszą o nim m.in. Tertulian, Orygenes, Hermas i Didymus. Jako praepositus paradisi ma ważyć dusze na Sądzie Ostatecznym. Jest czczony jako obrońca Ludu Bożego i dlatego Kościół, spadkobierca Izraela, czci go jako swego opiekuna.

W ikonografii św. Michał Archanioł przedstawiany jest w tunice i paliuszu, w szacie władcy, jako wojownik w zbroi. Skrzydła św. Michała są najczęściej białe, niekiedy pawie. Włosy upięte opaską lub diademem. Jego atrybutami są: globus, krzyż, laska, lanca, miecz, oszczep, puklerz, szatan w postaci smoka u nóg lub skrępowany, tarcza z napisem: Quis ut Deus – „Któż jak Bóg”, waga.

przenieś na górę strony

Dąb Katyński pamięci kpt. Władysława Rudnickiego

18bPlac przy kościele Zmartwychwstania Pańskiego, ul. Dąbrówki 4. Uroczyste odsłonięcie i poświęcenie Dębu Pamięci oraz tablicy upamiętniającej kapitana Władysława Rudnickiego nastąpiło 7 listopada 2010. Pod Dębem złożono ziemię pochodzącą ze zbiorowych mogił polskich oficerów z Katynia i Charkowa. W 2010 roku, minęło 70 lat od zbrodni katyńskiej. W roku 2008 został zainicjowany społeczny Program upamiętnienia Ofiar tej zbrodni „Katyń… ocalić od zapomnienia”. Jego celem jest uczczenie pamięci Bohaterów Zbrodni Katyńskiej, a zarazem przywrócenie ich sylwetek pamięci narodu przez posadzenie 21857 Dębów Pamięci. Każdy Dąb upamiętnia konkretną osobę, która zginęła w Katyniu, Charkowie, Starobielsku, Twerze i innych miejscach kaźni.

Z inicjatywy proboszcza, Ojca Adama Błyszcza, Parafia Zmartwychwstania Pańskiego przystąpiła do tego programu. Na Wildzie jest to dąb upamiętniający kapitana Władysława Rudnickiego. Władysław Rudnicki był poznaniakiem z wyboru. Urodził się w Pabianicach, w 1900 roku. Działał w drużynie harcerskiej nasiąkając ideami i wartościami, które kierowały życiem tamtego pokolenia. W 1918 roku uczestniczył w akcji rozbrajania oddziałów niemieckich. Dwa lata później, jako ochotnik, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1926 roku ukończył Politechnikę Warszawską i Szkołę Podchorążych Rezerwy Łączności, potem przeniósł się do Poznania. Wraz z żoną zamieszkał na Wildzie, niedaleko Zakładów Hipolita Cegielskiego, w których kierował parowozownią. Mieli troje dzieci: syna i dwie córki. W 1939 roku, po wybuchu wojny, wyjechał ze swoim ewakuowanym zakładem do Lwowa i nigdy już nie powrócił. Żona przez lata bezskutecznie, wszelkimi możliwymi sposobami, za pośrednictwem organizacji międzynarodowych poszukiwała informacji o mężu. Prawda o jego losie była okrutna, tym bardziej okrutna i bolesna, że ukrywana i zakłamywana przez lata. W okolicach Lwowa zaatakowany przez sowiecką armię, kpt. Rudnicki, jako powołany z rezerwy oficer Wojska Polskiego, został pojmany i uwięziony w obozie w Starobielsku. Zginął w Charkowie, wiosną 1940 roku, zamordowany strzałem w tył głowy. Miał zaledwie 40 lat. Zginął jak tysiące innych mężów, ojców, braci, synów.

18aW niedzielę 7 listopada 2010 o 12:30 rozpoczęła się uroczysta msza święta, która otwierała to wyjątkowe wydarzenie w wildeckiej parafii. Eucharystię koncelebrowali ks. proboszcz Adam Błyszcz, ks. Stefan Psuty i ks. Stanisław Szklarczyk. Mszę uświetniał piękny, wprowadzający w zadumę śpiew chóru dziecięco-młodzieżowego Campanelli. Odsłonięciu i poświęceniu tablicy i dębu towarzyszyło liczne grono parafian i gości, m. in. pani Wanda Sterna – córka kapitana Władysława Rudnickiego oraz jego wnuczka – pani Małgorzata; pan Wincenty Dowojna – prezes Stowarzyszenia Współpracy ze Wschodem Memoramus, pan Jan Madziara – członek Stowarzyszenia „Katyń” w Poznaniu. Przybyli również członkowie Stowarzyszenia Memoramus, poczet sztandarowy V Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu, nauczyciele i uczniowie szkół współpracujących ze Stowarzyszeniem oraz członkowie Związku Strzeleckiego „Strzelec” działającego przy parafii.

Opracowanie na podstawie „Ja jestem Zmartwychwstaniem” Nr 181 z 31.10.2010 i 182 z 14.11.2010.

przenieś na górę strony

Tablica pamięci Romana Wilhelmiego

19aOdsłonięta 1 grudnia 2012 r. na ścianie kamienicy, obok kapliczki, przy zbiegu ulic Przemysłowej i Sikorskiego. Tablicę ufundowała Rada Osiedla Wilda.

Roman Wilhelmi nie był długo mieszkańcem Wildy. Tu się urodził, 6 czerwca 1936, przy ul. Strumykowej 11 (dziś Sikorskiego) i tu, w Parafii Zmartwychwstania Pańskiego został ochrzczony. Tu również rozpoczął naukę. W 1958 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną. Był niezwykle charyzmatycznym i wszechstronnym aktorem teatralnym i filmowym. Zagrał w 19b42 filmach m. in. „Czterej pancerni i pies”, „Zaklęte rewiry”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Alternatywy 4” oraz w 65 sztukach teatralnych. Przez prawie 30 lat pracował w Teatrze Ateneum. Następnie przeniósł się do warszawskiego Teatru Nowego, z którym pozostał związany aż do śmierci. Zmarł 3 listopada 1991 roku, został pochowany na Cmentarzu Wilanowskim w Warszawie.

Wcześniej w Poznaniu został uhonorowany tablicą na frontonie Sceny na Pietrze (odsłonięta 3.11.2008), skwerem przy zbiegu ul. 23 Lutego i Masztalarskiej, który otrzymał jego imię 6.06.2011, a także pomnikiem przy jego skwerze (odsłonięty 3 listopada 2011). Od 2008 Fundacja Sceny na Piętrze Tespi organizuje cykliczne Dni Romana Wilhelmiego.

przenieś na górę strony